Οι σπόροι είναι δώρο της φύσης, περασμένων γενεών ή διαφορετικών πολιτισμών. Είναι έμφυτο καθήκον η ευθύνη μας να τους προστατέψουμε και να τους περάσουμε στις μελλοντικές γενιές. Είναι ο πρώτος κρίκος στην αλυσίδα της τροφής, η ενσάρκωση της βιολογικής και πολιτιστικής ποικιλότητας και η αποθήκη της μελλοντικής εξέλιξης της ζωής.
Η εμπορευματοποίηση κι εντατικοποίηση της γεωργίας μέσα από τον έλεγχο λίγων πολυεθνικών συντέλεσε στην μεγάλου εύρους εξαφάνιση ντόπιων σπόρων, φυτών κι ειδών ζώων, και στην αντικατάσταση τους από εκκολαπτόμενα υβρίδια ,ποικιλίες και Γ.Τ.Ο. υψηλών αποδόσεων.
Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος των σπόρων έχει μεταφερθεί .έχει υποστεί επεξεργασία, έχει κατοχυρωθεί ως πατέντα των παγκόσμιων εταιρειών και κρατείται με τη μορφή πνευματικής ιδιοκτησίας.
Οι αγρότες που θέλουν να φυτέψουν για μια μελλοντική συγκομιδή ,είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι από την πρόσβαση σ’ αυτές τις ίδιες τις εταιρείες, στις οποίες πρέπει να πληρώσουν ένα αντίτιμο για να χρησιμοποιήσουν αυτό που αποτελούσε κοινό πλούτο πριν από λίγες μόνο δεκαετίες.
Σήμερα το πρώτο καθήκον και δικαίωμα των ελεγχόμενων βιοκαλλιεργητών στην Ελλάδα, να διατηρούν το σπόρο τους είναι περιορισμένο και βρίσκεται σε ελεγχόμενη ημερομηνία λήξης.
Ο βιοκαλλιεργητής μπορεί να σπείρει το δικό του σπόρο στο χωράφι μόνο για κάποια ποικιλία που δεν υπάρχει στο εμπόριο αλλά και γι’ αυτή την πράξη χρειάζεται άδεια παρέκκλισης από το υπουργείο αγροτικής ανάπτυξης και τροφίμων.
Υπάρχουν πολύ γνωστές ποικιλίες όπως το πιπεράκι, τουρσί Αλμωπίας, λάχανο Μαγνησίας, πράσο, καλέμι κ.α. για τις οποίες απαγορεύτηκε στους παραγωγούς να τους καλλιεργήσουν και να τους πωλήσουν σαν πιστοποιημένο βιολογικό προϊόν ,επειδή δεν ήταν γραμμένες στον κατάλογο συμβατικών ποικιλιών του Υπουργείου ή επειδή δε διέκριναν την ονομασία τους.
Είναι σαφές ότι εμείς που χρησιμοποιούμε κι αναπαράγουμε το δικό μας σπόρο χαρακτηριζόμαστε παραβάτες με περίοδο χάριτος.
Επίσης οι μόνοι νόμιμα χρησιμοποιούμενοι και διακινούμενοι σπόροι (χωρίς άδεια παρέκκλισης), είναι όσοι έχουν πιστοποιητικό ή σήμανση περί της βιολογικής σποροπαραγωγής τους. Δηλαδή των εταιρειών που ελέγχουν το γενετικό υλικό.
Είναι απόλυτα σαφές ότι θέλουν και τους βιοκαλλιεργητές να γίνουν όπως κι οι υπόλοιποι αγρότες, εξαρτημένοι κι ελεγχόμενοι χρήστες του περιορισμένου κι αδύναμου γενετικού υλικού των εταιρειών και των διαπλεκομένων συμφερόντων.
Επειδή γνωρίζουμε ότι μόνο παραδοσιακές ποικιλίες και ράτσες συντελούν στη βιώσιμη γεωργία, η οποία παράγει μοναδικά μορφολογικά ποιοτικά και γευστικά χαρακτηριστικά ότι οι δοκιμασμένες τοπικές ποικιλίες και ράτσες θεμελιώνουν κι επιτρέπουν την επανασύνδεση του αγρότη με τον πολιτισμό του, την ιστορία του, τη γη του και την κοινότητα που ζει.
Εμείς οι υπογράφοντες πολίτες υποστηρίζουμε τα παρακάτω αναφαίρετα δικαιώματα των αγροτών και των συλλογικοτήτων τους, σχετικά με τους σπόρους που χρησιμοποιούν για καλλιέργεια όπως:
(Το κείμενο κυκλοφόρησε με πρωτοβουλία του Δικτύου «Οικοκοινότητα» σαν κάλεσμα για τη δημιουργία συντονιστικού οργάνου για την προώθηση των παραπάνω στόχων)