Οι σπόροι είναι δώρο της φύσης, περασμένων γενεών ή διαφορετικών πολιτισμών. Έχουμε καθήκον και ευθύνη να τους προστατέψουμε και να τους παραδώσουμε στις μελλοντικές γενιές. Είναι ο πρώτος κρίκος στην αλυσίδα της τροφής, η ενσάρκωση της βιολογικής και πολιτιστικής ποικιλότητας και η αποθήκη της μελλοντικής εξέλιξης της ζωής.
Η εμπορευματοποίηση και εντατικοποίηση της γεωργίας μέσα από τον έλεγχο λίγων πολυεθνικών συντέλεσε στην μεγάλου εύρους εξαφάνιση ντόπιων σπόρων, φυτών και ειδών ζώων και στην αντικατάσταση τους από εκκολαπτόμενα υβρίδια, ποικιλίες και Γ.Τ.Ο. υψηλών αποδόσεων (μεταλλαγμένα).
Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος των σπόρων έχει μεταφερθεί, έχει υποστεί επεξεργασία, έχει κατοχυρωθεί ως πατέντα των παγκόσμιων εταιριών και κρατείται με τη μορφή πνευματικής ιδιοκτησίας.
Οι αγρότες που θέλουν να σπείρουν για μελλοντική συγκομιδή, είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι-λόγω των επιδοτήσεων-από τις εταιρείες, στις οποίες πρέπει να πληρώσουν, για να χρησιμοποιήσουν αυτό που αποτελούσε κοινό πλούτο πριν από λίγες μόνο δεκαετίες. Και σ’ αυτούς που χρησιμοποιούσαν το δικό τους σπόρο δεν αναγνωρίζεται η ποιοτική αξία του γενετικού υλικού και έτσι το δικαίωμα της οικονομικής ενίσχυσης τους από το ταμείο της ποιοτικής παρακράτησης* χάνεται.
Σήμερα το δικαίωμα και η υποχρέωση να διατηρούν τον σπόρο τους οι ελεγχόμενοι βιοκαλλιεργητές στην Ελλάδα, είναι περιορισμένο και με ελεγχόμενη ημερομηνία λήξης. Δηλαδή ο βιοκαλλιεργητής μπορεί να σπείρει το δικό του σπόρο στο χωράφι και για κάποιες ποικιλίες που δεν υπάρχουν στο εμπόριο, αλλά και γι’αυτό χρειάζεται μια άδεια από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που ονομάζεται «παρέκκλιση».
Υπάρχουν όμως και πολύ γνωστές ποικιλίες όπως το πιπεράκι τουρσί Αλμωπίας, το λάχανο Μαγνησίας, το πράσο καλέμι κ.α., για τις οποίες απαγορεύτηκε στους παραγωγούς να τις καλλιεργήσουν και να τις πουλήσουν σαν πιστοποιημένο βιολογικό προϊόν, επειδή δεν ήταν γραμμένες στον εθνικό κατάλογο συμβατικών ποικιλιών του υπουργείου ή επειδή δεν διέκριναν την ονομασία τους.
Είναι σαφές ότι εμείς που χρησιμοποιούμε κι αναπαράγουμε τον δικό μας σπόρο, χαρακτηριζόμαστε παραβάτες με περίοδο χάριτος.
Επίσης οι μόνοι νόμιμα χρησιμοποιούμενοι και διακινούμενοι σπόροι(χωρίς άδεια παρέκκλισης), είναι όσοι έχουν πιστοποιητικό ή σήμανση περί της βιολογικής σποροπαραγωγής τους, δηλαδή των εταιριών που ελέγχουν το γενετικό υλικό.
Είναι απόλυτα σαφές ότι θέλουν και τους βιοκαλλιεργητές να γίνουν όπως και οι υπόλοιποι αγρότες, εξαρτημένοι και ελεγχόμενοι χρήστες του περιορισμένου κι αδύναμου γενετικού υλικού των εταιριών και των συμφερόντων τους σε αντίθεση με τις καλλιεργούμενες, ντόπιες κι αρχαίες ποικιλίες που καθιστούν τον αγρότη αυτάρκη και ανεξάρτητο.
Γνωρίζουμε ότι οι παραδοσιακές ποικιλίες και ράτσες συντελούν στην βιώσιμη γεωργία γιατί δεν απαιτούν εισροές, είναι δοκιμασμένες, ανθεκτικές και παράγουν μοναδικά μορφολογικά, ποιοτικά και γευστικά χαρακτηριστικά. Επίσης θεμελιώνουν κι επιτρέπουν την επανασύνδεση του αγρότη με τον πολιτισμό του, την ιστορία του, τη γη του και την κοινότητα που ζει.
Εμείς οι υπογράφοντες πολίτες και παραγωγοί υποστηρίζουμε τα παρακάτω αναφαίρετα δικαιώματα των αγροτών και των συλλογικοτήτων τους (Εναλλακτική κοινότητα Πελίτι, Δίκτυο Οικοκοινότητα, Συνεταιρισμός για το Εναλλακτικό και Αλληλέγγυο Εμπόριο «ο Σπόρος», Πανελλήνιος Σύλλογος Βιοκαλλιεργητών «Δήμητρα») σχετικά με τους σπόρους που χρησιμοποιούν για καλλιέργεια όπως:
- Να επιλέγουμε παραδοσιακές και ντόπιες ποικιλίες καθώς και ράτσες που έχουν καλλιεργηθεί-εκτραφεί και που ευνοούνται και προσαρμόζονται στις συγκεκριμένες τοπικές συνθήκες.
- Να χρησιμοποιούμε τον δικό μας σπόρο που έχουμε κρατήσει από προηγούμενες χρονιές για τις καλλιέργειες χωρίς την διαμεσολάβηση οικονομικών και άλλων συμφερόντων, (το γενετικό υλικό στην φύση είναι κοινό αγαθό και ο κόπος της αναπαραγωγής του σπόρου δικός μας ή της ίδιας της φύσης).
- Να ανταλλάσουμε ελεύθερα μεταξύ μας τους σπόρους, όπως αυτό γίνεται από την απαρχή της γεωργίας,(εκτός της εμπορικής οδού)για όσα είδη επιθυμούμε ή δεν μπορούμε να παράγουμε οι ίδιοι.
- Να αρνούμαστε και επιπλέον να καταργούμε εμπράκτως κάθε προσπάθεια καλλιέργειας Γ.Τ.Ο που απειλεί εμάς τους ίδιους, τις καλλιέργειές μας και το περιβάλλον στο οποίο ζούμε εφόσον η χώρα μας έχει κηρυχτεί και επίσημα από τους πολίτες της ελεύθερη από Γ.Τ.Ο.
- Να απαιτούμε από το κράτος και την πολιτεία να αναγνωρίσει και να προστατεύει τα παραπάνω δικαιώματά μας κι επιπλέον να προστατεύει τους φυτογενετικούς πόρους (συμπεριλαμβανομένων των ντόπιων ποικιλιών και των άγριων συγγενών ειδών) και την βιοποικιλότητα της χώρας.
- Να στηριχτούν πραγματικά και ισότιμα οι αγρότες που καλλιεργούν ντόπιες, σπάνιες και αρχαίες ποικιλίες και να εξαιρεθούν από την διαδικασία της ποιοτικής παρακράτησης.
*Ποιοτική παρακράτηση είναι η δέσμευση του 7% της επιδότησης (80% ευρωπαϊκής, 20% εθνικής) των δημητριακών, για επιχορήγηση των δικαιούχων αγροτών που χρησιμοποιούν τους λεγόμενους «ποιοτικούς σπόρους» των εταιρειών.
Το Δίκτυο Οικοκοινότητα καλεί όποια συλλογικότητα ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στην δημιουργία ενός συντονιστικού οργάνου για τους ανωτέρω σκοπούς να επικοινωνήσει μαζί μας στα τηλέφωνα της γραμματείας 6947443082/2108610084 ή στα τηλ.2221042228/6973425531.
ΔΙΚΤΥΟ ΟΙΚΟΚΟΙΝΟΤΗΤΑ